Przez Rwandę, Toro, Bunioro i terytoria Azande. Dziennik badań Jana Czekanowskiego w Afryce Centralnej w latach 1907-1909.
Bieżące wydarzenia są dostępne tutaj.
Biblioteka Uniwersytecka w Warszawie
zaprasza na spotkanie
Przez Rwandę, Toro, Bunioro i terytoria Azande. Dziennik badań Jana Czekanowskiego w Afryce Centralnej w latach 1907-1909
organizowane z okazji wydania przez Polską Akademię Umiejętności w 2023 r. dziennika badań antropologiczno-etnologicznych Jana Czekanowskiego. Wydanie jest nową, krytyczną edycją i tłumaczeniem dziennika Jana Czekanowskiego z wyprawy naukowej do Afryki Centralnej, którego rękopis znajduje się w zbiorach Gabinetu Rękopisów BUW.
Prezentacji książki towarzyszyć będzie wystawa 14 fotografii autorstwa Jana Czekanowskiego wykonanych w trakcie prac terenowych w Afryce Centralnej. Zdjęcia, niedostępne na co dzień dla publiczności, pochodzą z depozytu przechowywanego w magazynie Gabinetu Rękopisów Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie.
Spotkanie obędzie się w dniu 4 grudnia 2023 r. o godz.18.00 w BUW, ul. Dobra 56/66, Sala im. Samuela Bogumiła Lindego, poziom 3.
Jan Czekanowski (1882-1965), polski antropolog, afrykanista i slawista, był jednym z pięciu członków niemieckiej wyprawy naukowej do Afryki Centralnej zorganizowanej przez Adolfa Fryderyka księcia Meklemburskiego. Podczas ekspedycji w latach 1907-1909 badał kultury ludów Afryki Centralnej, które od końca XIX w. znalazły się pod panowaniem mocarstw kolonialnych (Niemiec, Wielkiej Brytanii, Belgii), ale zachowały jeszcze swoje tradycyjne struktury polityczne i społeczne. Były wśród nich m.in. afrykańskie państwa Rwanda, Bunioro, Toro oraz obszary pogranicza północnego Konga i południowego Sudanu. W trakcie prac terenowych Czekanowski prowadził dziennik badań, spisywany głównie w języku niemieckim, również francuskim, z fragmentami w językach miejscowych. Zebrał i spisał liczne tradycje ustne, baśnie, legendy, przysłowia i zaklęcia, wykonał też około 400 fotografii i dokładnie je opisał.
W latach 1911-1927 Czekanowski opublikował pięć tomów opracowania wyników swoich badań pod tytułem Forschungen im Nil-Kongo Zwischengebiet. Podstawą dzieła był wspomniany, nieopublikowany dotychczas dziennik. Antropolog przygotował do druku w języku polskim tylko jego fragmenty, znacznie zmienione i uzupełnione. Obecna publikacja obejmuje główny tekst dziennika w oryginale i w tłumaczeniu na język polski oraz wybór zdjęć z obszernymi opisami.
W spotkaniu promocyjnym książki wezmą udział m.in. członkowie zespołu redakcyjnego: dr hab. Joanna Bar, mgr Krystyna Brzezińska, dr Eugeniusz Rzewuski i prof. Michał Tymowski.
Dr hab. Joanna Bar – profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, afrykanistka i politolożka, zajmująca się historią Rwandy i jej sytuacją współczesną, badaczka spadku naukowego Jana Czekanowskiego. Opublikowała m. innymi: Afrykanistyczne badania Jana Czekanowskiego w stulecie wyprawy, Kraków, Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej 2007 oraz Państwo i społeczeństwo w Rwandzie 1994-2012, Kraków, Księgarnia Akademicka 2013.
Mgr Krystyna Brzezińska – kulturoznawca (dyplom magisterki uzyskała w 2000 r. w Zakładzie Języków i Kultur Afryki UW). W 1999 r. była jedną z 4 uczestników wyprawy studenckiej do Afryki śladami prof. Jana Czekanowskiego. W 2002 r. w Muzeum Uniwersytetu Warszawskiego zrealizowała wystawę Śladami ekspedycji Jana Czekanowskiego do Afryki Środkowej 1907-9 we współpracy z prof. Anną Czekanowską-Kuklińską. Obecnie pracuje dla Stowarzyszenia Avsi Polska jako social worker.
Dr Eugeniusz Rzewuski – filolog afrykanista związany studiami i zatrudnieniem (1972-2014) z Uniwersytetem Warszawskim oraz z Universidade Eduardo Mondlane (UEM) w Mozambiku. Dyplomata: chargé d’affaires w ambasadzie RP w Zjednoczonej Republice Tanzanii (1995-1999) i ambasador nadzwyczajny i pełnomocny RP w Republice Angoli (2003-2006). Specjalizuje się w zakresie języków bantu, szczególnie języka i piśmiennictwa suahili. Autor m.in. Azania Zamani. Mity, legendy i tradycje ludów Afryki Wschodniej, Warszawa 1978.
Prof. Michał Tymowski – emerytowany profesor Uniwersytetu Warszawskiego. Przewodniczący Komitetu Naukowego edycji Dziennika Jana Czekanowskiego. Historyk Afryki przedkolonialnej i antropolog polityczny zajmujący się badaniem powstawania państw w różnych cywilizacjach i epokach. Członek PAN i PAU. Redaktor naukowy i współautor Historii Afryki do początku XIX w., Wrocław, Ossolineum 1996.
Zapraszamy
Opublikowano: 24 listopada 2023